Ultrasonografi (USG, US, Ultrason); tıbbın birçok alanında, hızlı ve kolay uygulanabilir olması sebebiyle öncelikle tercih edilen bir görüntüleme yöntemidir.

  Dışkılama ve dışkılama bağımlı makat sorunları olan hastaların teşhis ve tedavi planlamasında parmakla muayenenin (rektal tuşenin) yeri yadsınamaz. Ancak son yıllarda geliştirilen ve parmakla muayene gibi makat içine girilerek yapılan Endoanal ultrason sayesinde anal kanalı...
* hem hızlı ve kolay * hem çepeçevre (360°) * hem de çok daha detaylı (yüksek frekanslı) inceleme imkanı elde edilir. 

  Her ne kadar 360° görüş açısı olsa da ilk etapta elde edilen görüntüler iki (2D) boyutluydu. Ama silindirik bir yapıya sahip olan anal kanalda üçüncü boyuta, yani derinlik ölçümüne de ihtiyaç vardı. Bu amaçla üç boyutlu görüntüleme imkanı sunan hareketli prob ile bu görüntüleri işleyen yazılım geliştirildi. Bu durum, aynı zamanda hasta konforu ve ölçüm standardı da sağlanmış oldu.

Makat ve çevresini, üç boyutlu olarak çepeçevre ve milimetrik düzeyde inceleyen bu teknoloji; 3D Endoanal Ultrason (360°) yanında Endorektal Ultrason, Anal Ultrason, Rektal Ultrason, Anorektal Ultrason gibi farklı adlarla veya EAUS, ERUS gibi farklı kısaltmalarla tanımlanır.

Endoanal Ultrason, Nasıl Yapılır?

  Herhangi bir ön hazırlığa ihtiyaç yoktur. Muayene masasına sol-yan vaziyette yatılır ve dizler karına doğru çekilir (Cenin pozisyonu). Öncelikle parmakla muayene yapılarak kontrol edilir. Daha sonrasında cihazın parmak kalınlığında olan probu, parmakla muayene gibi makat içine doğru, yavaşça ve yaklaşık 5cm kadar ilerletilir. Prob, yerleştirildikten sonra hiç ileri-geri oynatılmadan 3 boyutlu özel tarama yapılır. Bu esnada, masaj yapılıyormuş gibi hafif titreşim hissedilir. Bir dakika kadar süren bu süreçte; 1mm aralıklarla 360° görüş açılı 2D kesitler alınır. Bu kesitler, özel bir program (software) aracılığıyla aynı anda birleştirilir. Böylece makat ve çevresine ait küp şeklinde üç boyutlu görüntü elde edilir. Sonrasında prob, yavaşça makattan çıkarılır ve hasta masadan kaldırılır. Elde edilen bu görüntü, farklı boyutlarda incelenerek yorumlanır ve rapor yazılır.

Endoanal Ultrason, Ne İşe Yarar?

♦ Kontrolsüz gaz ve dışkı kaçağı, makatta ıslaklık, akıntı ve kirlenme tarzında abdest tutamama sorunu olan hastalarda...
      -- Geçirilmiş hemoroid, anal fissür (çatlak) veya anal fistül ameliyatların,
      -- Geçirilmiş normal doğum travmalarının (zor ve müdahaleli doğum, epizyo- dikiş) yol açtığı olası makat kas hasarını tespit etmek için kullanılır.
♦ Uzun yıllardır karın şişkinliği, hazımsızlık ve gaz ile zor dışkılama ve tam boşalamama gibi Kabızlık problemi olan hastaların ayırıcı tanı işlemlerinde, Defekografi ve Anal Manometri bulgularını tamamlayıcı olarak kullanılır.
♦ Kronik Anal Fissür için düşünülen kas gevşetme ameliyatı (sfinkterotomi /LİS) öncesinde kas yapısını araştırmak için veya daha öncesnide yapılmış kas gevşetme işleminin doğruluğunu araştırmak için kullanılır.
♦ Anal Apse ve Fistüllerde, iltihabın makat iç-dış kasları arasındaki dağılım ve yayılımını tam olarak belirleyebilmek (fistül haritası) için kullanılır.
♦ Makatta ağrı şikâyeti ile gelen hastaların ayırıcı tanı işlemlerinde ve Pelvik MR'da tespit edilemeyen 1cm'den küçük anal apselerin tespitinde kullanılır.
♦ Yeni oluşmuş veya tekrarlamış Anal Fissür, Apse ve Fistüllerde, zaten var olan olası kas hasarı durumunu belirlemek için kullanılır.
♦ Gizli makat sarkması (rektal mukozal prolapsus) ve iç hemoroidlerde belirginleşen submukozal kalınlaşmayı görmek için EAUS kullanılır.

İlgili Konular...