Bilmek İstedikleriniz

     Makatta oluşmuş olan bir akut anal fissür, kronikleşme sürecine giriyor ve kronik anal fissür halini alıyorsa; bunun cerrahi müdahale olmadan kalıcı olarak iyileşmesi, sıklıkla mümkün değildir.
     Çünkü artan ıkınmalarla karekterize olan hatalı dışkılama işlevine, pek farkında olunmadan bir şekilde devam ediliyordur. Her ne kadar beslenme alışkanlıklarında değişiklikler yapılıp dışkı yumuşatılmaya çalışılsa da... O yüzden anal fissürü olan hastaların öncelikle Defekografi(İlaçlı dışkılama filmi) ve 3D Endoanal Ultrason gibi tetkiklerle araştırılması ve hatalı dışkılama işlevine sahip olup olmadıkları yönünde değerlendirilmesi gerekir.
     Eğer hatalı dışkılama işlevine sahip değillerse uygun beslenme alışkanlıklarıyla fissürün müdahaleye gerek kalmadan iyileşmesi beklenebilir.

     Sanırım 5 yıl önce dışkı katılaşması(fekalom) adı verilen geçici(akut) bir kabızlık dönemi yaşadığınız. Tabii doğal olarak olnu çıkarmak için aşırı ıkınma ve zorlanmalar girerek makatı zorladınız ve makatta çatlak(yırtık) oluşturdunuz.
     Ancak daha sonraki yıllarda aslında sizde var olan ama pek farkında olmadığınız artan ıkınmalarla karakterize hatalı dışkılama işlevine devam etmeniz neticesinde oluşan bu çatlak bir türlü iyileşemedi. Ve kronik anal fissür formatına dönüştü. Dışkı miktar ve kalınlığındaki değişmelere bağlı olarak da zaman zaman sorunlar belirginleşmeye başladı. İlave olarak da devam eden bu hatalı dışkılama işlevine bağlı olarak hemoroid gibi sorunlar da eklenmiş olabilir.
     Bu çerçevede Kolon--->Rektum--->Anüs olarak devam eden işlevsel bütünselliğin komple araştırılması, en azından Rektum--->Anüs bütünselliğinin incelenmesi gerekebilir.
     Bu amaçla; 1.Detaylı sorgulama ve muayene, 2.Defekografi, 3.Endoanal Ultrasonografi 4. Endoskopi gibi tetkiklerle incelenmeniz gerekebilir.

     Neden-Sonuç ilişkisi dahilinde durumunuza bakıldığında sonuç olarak ortaya çıkan fissür nedenile ameliyat oldunuz. Ama asıl sorununuz içerde baki kaldığı sürece farklı adlarla da olsa çeşitli makat sorunlarıyla (ağrı, kanama, şişlik vs...) karşılaşmanız gayet doğaldır.
     Dolayısıyla, mevcut kabızlığınızın tedavisi için reçete almaya çalışmak yerine bu kabızlığın sebeplerinin araştırması ve bulunacak olası nedenlere yönelik tedavi planlamasına gitmek daha doğru bir yaklaşım olacaktır.
     Bu çerçevede ilaçlı kalın barsak filmi, ilaçlı dışkılama filmi(Defekografi), Endoanal Ultrason gibi tetkiklerle detaylı olarak araştırılmanızı öneririm.
     Sitemizde de anlatmaya çalıştığım gibi makat çatlağı, hemoroid gibi makat ağzına ait hastalıkların oluşmasında hatalı dışkılama alışkanlığı ve buna bağlı olarak; artan ıkınarak dışkılama alışkanlığı en önemli rolü oynar. Ancak çoğu kişi, bu hatalı alışkanlığının farkında bile değildir. “Ikınma” denildiğinde sıklıkla akıllara “zorlanma” gelir veya anlaşılır ve çoğu kişi de bu nedenle “ıkınmadığını” belirtir.
     Hâlbuki normal dışkılama işlevi "Mermiyi namluya ver, ama namludan sen çıkarma, kendiliğinden çıksın" modeli olarak düşünülürse; tuvalete oturulduğunda ilk olarak karın kaslarını kullanarak dışkı, makat ağzına yönlendirilir, yani mermi namluya verilir. İşte normal dışkılama işlevi için olması gereken ıkınma bu kadardır. Ama çoğu defa gerek dışkının kendiliğinden çıkmaması gerekse kendiliğinden çıkışın beklenememesi sebebiyle karın kasları tekrar devreye sokulur. Ve dışkı çıkışı sağlanır. Yani mermi namludan da çıkartılır. İşte karın kaslarının desteğiyle olan bu destekli çıkışlar; artan ıkınmalar olarak adlandırılır ve yıllar içerisinde pek farkında olmadan yapılır. Hatta bu artan ıkınmalar, zaman zaman zorlanma adı altında yüz mimiklerine de yansıyacak şekilde olur.
     Yıllar boyu artarak devam eden bu artan ıkınmalar; makat içindeki mukozada esnemeye ve bu esneyen mukoza da dışkı çıkışı sırasında içerde, makat ağzında toplanmaya başlar. İşte bu durum internal mukozal prolaps (gizli makat sarkması) olarak adlandırılır. Ağızda toplanan bu mukoza bir taraftan da dışkı çıkışını engellemeye başlar. Yani dışkı çıkış güçlüğü kabızlığı yaşanmaya başlar. Ancak buradaki kabızlık; “bilinen” kabızlık tariflerinden farklıdır. Her ne kadar düzenli olarak tuvalete gidiyor ve yumuşak kıvamlı dışkı çıkarabiliyor olsanız da dışkı çıkışının her aşamasında artan ıkınmalar gerektiğinden; bu durum da kabızlık olarak tanımlanır ve ıkınmayı daha da artırır. Dolayısıyla bu süreç zamanla makat ağzını daha fazla zorlamaya başlar. Yani namlunun ucu dağılmaya, hasar görmeye başlar.
     Makat işlevsellikte bir bütündür.... O yüzden öncelikle bütünü değerlendirmek gerekir.... Yoksa sadece hemoroid, anal spazm ve anal fissür nedeniyle uygulanacak tedaviler sonrasında makatı asıl zorlayıcı üst sebebin baki kalması sebebiyle biraz rahatlar gibi olsanız da belirli bir süre sonrasında; “memnuniyetsiz veya tekrarladı” diyen ya da “ kabız olmamaya çalışın, kabız olursanız tekrarlar” denilen hastalardan olabilirsiniz....

     Mevcut durumunuza bir göz atacak olursak; sadece dıştan yapılan makat muayeneye dayanarak (ilave olarak endoskopik muayene de yapılmış olailir) anal fissür ve hemoroid teşhisi nedeniyle sanırım, kas gevşetme(sfinkterotomi)+ bir iki hemoroid memesinin alınması işlemine maruz kaldınız. Bu işlemler sırasında makat ağzında yaralar oluştu. Dolayısıyla da 14. günde olmanıza rağmen doktorunuzun da belirttiği gibi bu sıkıntıları yaşamanız, ilk bir-iki aylık süreçte tamamen normaldir. Ancak.....
     Normal dışkılama işlevini "mermiyi namluya ver ama namludan sen çıkarma. Bırak kendiliğinden çıksın" olarak düşünürsek; yıllardır sizin bunu pek başaramadığınız ortadadır... Çünkü pek farkında olmasanız da siz yıllardır namludan da çıkarmaya çalışmış ve namluda da hasarlara neden olmuşsunuz. Aldığınız anal fissür ve hemoroid teşhisleri bunun bir göstergesidir.
     Olmuş olduğunuz ameliyatla da doğal olarak hasarlı namluyu onartma işlemine gitmişsiniz. Buraya kadar gayet iyi gibi görünüyor. Ancak bir şekilde namludan da çıkartma işleminiz halen devam ediyor olabilir. Şimdilik iyileşme süreci içersinde normal diyebileceğimiz bu şikayetler; birkaç ay daha devam ederse artık normal olmaktan çıkacak ve namludan da verme işleminin devam ettiğinin kanıtı olacaktır. Ya da kabız olmayın, olursanız tekrarlar denecektir. Çünkü namlu her ne kadar onarılmış da olsa namludan çıkarma işlemi(kabızlık) devam ettiği sürece namlu tekrar hasar görmeye bşalayacaktır.
     Bu nedenle makat şikayetleri ile gelen hastaların öncelikle dışkılama işlevlerinin sorgulanması, altta yatan olası kabızlık durumlarınım göz ardı edilmemesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu amaçla da sorgulama ve muayene aşamasında elde edilen bilgiler doğrultusunda hastaların defekografi, endoanal ultrason gibi ileri tetkiklerle de araştırılması gerektiğini savunuyoruz.
     Böylece hastaların hem tedavi beklentilerinin tam olarak belirlenmesini ve tekrarlama olarak geri dönüşlerini engellemeye hem de sfinkterotomi gibi gereksiz kas gevşetme işlemlerinin getirebileceği olası kontrolsüz gaz kaçakları ve akıntı-kirlenme gibi durumlara maruz kalmasını engellemeye çalışıyoruz.

     Öncelikle "zararın neresinden dönülse kardır" mantığıyla hareket ederek detaylı sorgulama ve muayeneden geçerek durum tespitinizi yaptırmanızı öneririm. Ancak dışkılama sırasında ortaya çıkan sorunların çatlak, hemoroid gibi adlar vererek parçalamaya çalışmak çok mantıklı bir yaklaşım değildir. Sistemi bir bütün olarak düşünmek ve muayene sonrası gerekli niceleme ve araştırmalardan(DEFEKOGRAFİ, ENDOANAL USG, ENDOSKOPİK MUAYENE gibi...) da geçmek gerekir.
    Tüm bu ayrıntılı muayene ve tetkikler sonucunda durumunuz tam olarak belirlenecektir. Ancak bu sayede beklentilerinizin tam olarak karşılanabildiği tedavi alternatifi planlaması yapılabilir. Makat işlevsellikte bir bütündür.... O yüzden öncelikle bütünü değerlendirmek gerekir.... Yoksa sadece hemoroid, anal spazm ve anal fissür nedeniyle uygulanacak tedaviler sonrasında makatı asıl zorlayıcı üst sebebin baki kalması sebebiyle biraz rahatlar gibi olsanız da belirli bir süre sonrasında siz de memnuniyetsiz veya tekrar etmiş hasta grubuna katılmış olabilirsiniz.... Asıl olan bilgi ve dolayısıyla da bilinçli hasta olabilmektir....